Wij vinden deze dagen regelmatig prooiresten in en rond de nesten en op zich is dat niets bijzonders, maar in de Torenvalk kast die we maandagavond bezochten werden we verrast door de grote hoeveelheid aan muizen die zich in de kast bevonden. Bij onze aankomst kwam ma aangevlogen met een muis en deze werd in de kast afgeleverd, maar zonder enig geluid van de aanwezige jonge vogels. Dit deed ons in eerste instantie denken dat de kast reeds leeg was, maar bij de controle met de GoPro camera op de verlengstok bleken er toch 3 jonge vogels aanwezig te zijn en dus trok Jurrian zijn klimtuig aan en ging naar boven. Eenmaal bij de kast aangekomen meldde hij dat er een aardige stank uit de kast kwam en dat de kast helemaal vol lag met dode muizen! Voordat hij de jonge vogels uit het nest haalde om geringd te worden heeft hij eerst een foto gemaakt van de goed doorvoede jonge valken die bovenop een berg dode muizen stonden.
Zeker 30 of meer dode muizen liggen nog in de kast en zullen niet meer door deze valken opgegeten gaan worden en zolang de ouders maar verse blijven aanvoeren zullen deze wel opgegeten worden door het drietal. We hebben in eerste instantie gekozen om de overdaad aan prooien niet uit het nest te verwijderen en dit pas te gaan doen na het uitvliegen van de jonge vogels, maar er kan nog gekozen worden om terug te gaan naar de kast en de meeste muizen te verwijderen en eventueel in porties in te gaan vriezen om daarmee voedsel op te slaan voor gebruik in een winterperiode. Er kunnen dan muizen ontdooid worden en als voer bij nestkasten neergelegen worden om roofvogels en uilen te kunnen helpen de winter door te komen.
In elk geval hebben deze 3 jonge vogels een hele dikke buik vol met voedsel en zullen binnen 2 weken uit gaan vliegen.
Door de zachte winter hebben we dit jaar een heel goed muizenjaar en dus vinden we veel jonge vogels in de nesten en nestkasten en het afgelopen weekeinde had Ron zelfs een Torenvalk kast met 7 gezonde jonge vogels en die grote hoeveelheid aan jongen is geen receord, want er zijn zelfs nesten met tot wel 9 jonge vogels gevonden. De onderstaande broedtabel geeft dit mooi weer:
Tekst en fotografie ©Jos Spijkerman , broedtabel via Marcel Boer
Zaterdagochtend hebben we een nest jonge steenuilen geringd. In de kast zaten vier jonge uilskuiken die we gewogen en gemeten hebben. Nadat de gegevens waren genoteerd, kregen de pullen een ring om de poot. Daarmee staan ze officieel geregistreerd in de databank. Na de steenuilen hebben we een kijkje genomen bij een nest Ransuilen en de horst van een Buizerd bezocht.
4 kerngezonde jonge vogels en na het ringen hebben we ze nog even naast elkaar gezet in het gras, tussen de madeliefjes, om er een paar foto's van te kunnen nemen alvorens ze weer terug te zetten in de kast. Het resultaat mag er zijn!
Nadat we de jonge vogels weer terug gezet hadden in de kast zijn we doorgereden naar een andere plek om daar bij een Ransuilen nest te gaan kijken. Van dit nest zijn al eerder foto's op deze site geplaatst door Jurrian, die met zijn GoPro camera foto's van bovenaf had genomen. Bij het naderen van de nestboom vlogen zowel pa als ma weg en is Jurrian de boom ingeklommen om de jonge vogels te gaan bekijken en naar beneden te halen. Helaas was er eerder al 1 jong dood onder het nest gevonden en troffen we nu nog 4 jonge vogels aan in het schuin hangende nest. Terwijl Jurrian bezig was de jonge vogels te pakken kwam ma nog een paar keer dichtbij om haar kroost te beschermen. Eenmaal beneden ook hier 4 gezonde vogels met duidelijke leeftijdverschillen zichtbaar.
Terwijl Jurrian de boom weer in ging om de jonge vogels terug te zetten zat ma in de boom erachter en hield alles scherp in de gaten en vloog al weer terug de nestboom in alvorens Jurrian weer beneden was. De derde stop was een Buizerd nest en daar troffen we 3 gezonde jonge vogels aan, die al meteen begonnen te roepen toen we de vogels benaderden. Ma was ook hier aanwezig en cirkelde boven de boom rond om ons in de gaten te houden. Ook deze 3 jonge vogels hebben nu een kleurring gekregen en zullen verder in de gaten gehouden kunnen worden.
De Cijfercombinaties "BA", "BB" en "BC" zullen tussen nu en een dikke week rondvliegen en wij houden ons natuurlijk aanbevolen voor terugmeldingen van deze vogels en als het mogelijk is inclusief foto. Bij voorbaat dank. Een geslaagde ringronde met weer 11 geregistreerde nieuwe bewoners van het luchtruim boven de Zaanstreek.
Tekst en fotografie © Jos Spijkerman
Drie jonge zeearenden in Oostvaardersplassen
Een boswachter van Staatsbosbeheer heeft vrijdagmorgen drie jonge zeearenden in de Oostvaardersplassen geringd.
Foto en tekst: ANPHet is voor het eerst dat de zeearenden in dit gebied drie eieren hebben uitgebroed, aldus de natuurorganisatie. De zeearend keerde in 2006 na eeuwen van afwezigheid terug in Nederland. In het nest dat zij in de Oostvaardersplassen bouwden is sindsdien elk jaar een jong geboren. In 2008 en 2011 waren er twee jonge vogels. De zeearend heeft zich ondertussen ook gevestigd in de Biesbosch, in het Roggebotzand en bij het Lauwersmeer, maar ook daar zijn nog nooit drie eieren uitgebroed volgens Staatsbosbeheer.
In het nest in Flevoland zijn twee vrouwtjes en een mannetje geboren. De dieren zijn vrijdag geringd, gewogen en gemeten en daarna weer teruggezet in het nest. De ouders blijven het nest gebruiken en breiden het elk jaar uit.
foto Zeearend Lauwersmeer ©jos spijkerman
Uilen profiteren van muizenoverdaad
Bericht uitgegeven door Sovon Vogelonderzoek Nederland op vrijdag 23 mei 2014
In sommige delen van het land is er een overvloed aan muizen. Pascal Stroeken en Ronald van Harxen volgen al tientallen jaren steenuilen in de Achterhoek en tellen sinds 1998 prooiresten, vooral muizen, in nestkasten. Tot nu toe was 2007 het topjaar waarbij het tweetal 197 muizen telde. Dit jaar staat de teller inmiddels op 486 gevonden dode muizen in nestkasten. Goed nieuws voor muizeneters, waaronder uilen.
Prooien tellen van steenuil
Pascal Stroeken en Ronald van Harxen volgen al tientallen jaren steenuilen in de Achterhoek (en zijn onvermoeibare motoren achter de werkgroep STONE). Ze hebben al het een en ander meegemaakt in het veld, maar dit jaar staan ze weer eens verbaasd te kijken.
Ze melden: “Sinds 1998 tellen we tijdens elk bezoek aan een nestkast de prooiresten, met name de muizen. Tot aan dit broedseizoen was 2007 het topjaar met 197 muizen. De jaren 2009, 2010 en 2011 waren uitgesproken mager met 28, 38 en 34 muizen. 2012 was met 125 beduidend beter en 2013 belandde met 165 zelfs in de top drie. De verwachting was dat 2014 wel eens voor een nieuw record zou gaan zorgen.”
Muizenrecord
“Nou, die verwachting is uitgekomen. En hoe! De teller staat, met nog een aantal kansrijke plekken te gaan, inmiddels op 486. Fenomenaal! Dat is niet zo maar even een record, dat is buiten alle proporties. De bosmuizen alleen al verslaan met 253 exemplaren alle voorgaande jaren. En dan nog 145 veldmuizen, 73 rosse woelmuizen, 8 huismuizen, 6 woelratten en 1 jonge bruine rat. Bij sommige nesten lag een complete verse voorraad van meer dan 20 muizen, bij andere was de voorraad zo groot dat er voor de jongen geen beginnen meer aan was. De maden kropen ons letterlijk tussen de vingers door bij het eruit halen. Opvallend was dat er verschillende keren een flinke voorraad lag bij jongen die 10 tot 14 dagen oud waren. De muizenstand lijkt geëxplodeerd dit jaar. Zelfs op die leeftijd kunnen ze de overdaad niet aan. We zijn erg benieuwd waar de teller eind van het seizoen op staat, maar de 500 gaan we voorbij!"
Kijk ook op de informatieve website van het tweetal.
Ook kerkuil profiteert
Andere muizeneters hebben dit jaar eveneens een luxeprobleem: hoe krijgen we de muizen op. Zo maakten kerkuilen in het Rijk van Nijmegen vorig jaar een mager broedseizoen door, maar dit jaar is het volle bak met vroege en succesvolle broedgevallen. Op verschillende plekken troffen de regionale onderzoekers lege kasten aan met tientallen dode muizen. Navraag bij kerkuilspecialist Johan de Jong leerde dat hier sprake is van nieuwe broedparen die in de verlovingstijd blijkbaar een voorraad dode muizen aanleggen en overdag de kast nog niet gebruiken om in te slapen. In de woorden van Jan Jacobs: “Heel verstandig van die uilen want de rottingslucht was niet te harden.” Het een en ander is een voorbode van een toekomstig legsel. Dat er zo veel muizen worden aangedragen getuigd van een mooie muizenstand. Ook buizerd, torenvalk en andere muizeneters zullen een goed jaar beleven, zo is de verwachting.
Tekst: Fred Husting, Sovon Vogelonderzoek Nederland, mede op basis van teksten van Pascal Stroeken, Ronald van Harxen en Jan Jacobs
Foto: Pascal Stroeken en Ronald van Harxen