Buizerd en zilverreiger zijn meest getelde vogels

De buizerd, de zilverreiger en de grauwe gans zijn de meest getelde vogels in Nederland van de afgelopen tien jaar.

Foto:  NU.nl/Bertus Jansen

Dat maakt het VARA-radioprogramma Vroege Vogels zondag bekend, dat zich weer baseert op de website Waarneming.nl.

In de afgelopen tien jaar werd de buizerd bijna een half miljoen keer gespot. De zilverreiger is 284.000 gezien en de grauwe gans ruim 237.000 keer. Waarneming.nl bestaat zondag exact tien jaar. Via de website worden ook onder meer planten en vlinders gemeld. In totaal is de afgelopen tien jaar meer dan 26 miljoen keer een melding gedaan, ruim 19 miljoen daarvan zijn vogels. Door de meldingen zijn de afgelopen jaren ook nieuwe soorten ontdekt in Nederland, zoals bijvoorbeeld de kiezelsprinkhaan. In Rotterdam werd dit insect voor het eerst in Nederland aangetroffen.

Door: ANP

Op 6 mei jl. hebben Michiel en ik op een al jaren succesvol adres een kerkuilenkast gecontroleerd en vonden er 4 eieren. De planning was: begin juni nogmaals heen en dan zullen er wel te ringen jongen zijn. Omdat ikzelf met rugproblemen kamp, was in Jos S. vandaag een uitstekende vervanger gevonden. Onder zeer grote belangstelling van de opgetrommelde familie en vrienden beklom Michiel de ladder en constateerde: 2 nog heel kleine jongen van enkele dagen en daarnaast nog 12 (!) eieren. Hij viel nog net niet van zijn hoge plek….

Teleurstelling bij alle gasten, omdat er niet geringd kon worden, hetgeen op dit adres altijd een feest is,  en grote vraagtekens boven onze hoofden. Hoe is dit nou mogelijk?

We hebben als volgt deze situatie geevalueerd: Op 5 april bij de eerste controle op dit adres, vonden we een kast zonder legsel, maar wel met 14 muizen. Dit moet de “bruidsschat” geweest zijn die man kerkuil heeft verzorgd om zijn vrouwtje op te vetten en tot leg uit te nodigen. Op 6 mei vonden we de leg van de toen afgelopen week en vrouwtje KU is lustig gaan doorleggen. Na deze 4 eieren heeft mevrouw er nog maar liefst 10 geproduceerd. Een voor ons team (en ik denk voor menig ander) een geweldig record. Tot nu toe was ons grootste nest 9 grootgebrachte jonge Kerkuilen. Vader en moeder KU moeten nu nog wel laten zien dat ze, als alle eieren tenminste uitkomen,  hun kroost kunnen grootbrengen. De hoeveelheid gevonden muizen in onze omgeving doet het beste vermoeden, maar we zijn razend nieuwsgierig hoe deze uitzonderlijke situatie zich ontwikkelt. Gelukkig konden we nadien de gasten nog verblijden met 5 jonge torenvalken, die op hetzelfde adres aanwezig waren en op het punt stonden uit te vliegen. We houden u op de hoogte……….

Groet van een paar trotse (maar ook zeer verbaasde) kastbeheerders, Rein en Michiel (samen met invalkracht Jos S.)

's Avonds zijn we nog naar de Boerencamping geweest om de aldaar hangende Kerkuilenkast te gaan bekijken en de aanwezige jonge vogels te gaan ringen. We troffen 5 gezonde jonge kerkuilen aan en deze hebben we, onder toeziend oog van de camping gasten, van een ring voorzien.

Terwijl het nog 24,5 graden was op de weegschaal bleek dit exemplaar de jongste van de 5 te zijn, maar niet de lichtste. Nadat we de jonge uilen weer terug gezet hadden in de kast zijn we nog naar de kast gereden, waar eerst 5 Torenvalk eieren in lagen en bij de volgende controle nog slechhts 2 aanwezig waren. Bij aankomst vanavond kwam er eerst 1 volwassen kerkuil uitgevlogen en bleek er nog een tweede in de kast te zitten, maar geen enkel spoor meer van de Torenvalken en hun eieren. Het blijft een vreemd verhaal. Terwijl de zon wegzakte achter de bewolking sloten we deze ringdag af.

Tekst : Rein en Jos , Fotografie © Jos Spijkerman

Wij vinden deze dagen regelmatig prooiresten in en rond de nesten en op zich is dat niets bijzonders, maar in de Torenvalk kast die we maandagavond bezochten werden we verrast door de grote hoeveelheid aan muizen die zich in de kast bevonden. Bij onze aankomst kwam ma aangevlogen met een muis en deze werd in de kast afgeleverd, maar zonder enig geluid van de aanwezige jonge vogels. Dit deed ons in eerste instantie denken dat de kast reeds leeg was, maar bij de controle met de GoPro camera op de verlengstok bleken er toch 3 jonge vogels aanwezig te zijn en dus trok Jurrian zijn klimtuig aan en ging naar boven. Eenmaal bij de kast aangekomen meldde hij dat er een aardige stank uit de kast kwam en dat de kast helemaal vol lag met dode muizen! Voordat hij de jonge vogels uit het nest haalde om geringd te worden heeft hij eerst een foto gemaakt van de goed doorvoede jonge valken die bovenop een berg dode muizen stonden.

Zeker 30 of meer dode muizen liggen nog in de kast en zullen niet meer door deze valken opgegeten gaan worden en zolang de ouders maar verse blijven aanvoeren zullen deze wel opgegeten worden door het drietal. We hebben in eerste instantie gekozen om de overdaad aan prooien niet uit het nest te verwijderen en dit pas te gaan doen na het uitvliegen van de jonge vogels, maar er kan nog gekozen worden om terug te gaan naar de kast en de meeste muizen te verwijderen en eventueel in porties in te gaan vriezen om daarmee voedsel op te slaan voor gebruik in een winterperiode. Er kunnen dan muizen ontdooid worden en als voer bij nestkasten neergelegen worden om roofvogels en uilen te kunnen helpen de winter door te komen.

In elk geval hebben deze 3 jonge vogels een hele dikke buik vol met voedsel en zullen binnen 2 weken uit gaan vliegen.

Door de zachte winter hebben we dit jaar een heel goed muizenjaar en dus vinden we veel jonge vogels in de nesten en nestkasten en het afgelopen weekeinde had Ron zelfs een Torenvalk kast met 7 gezonde jonge vogels en die grote hoeveelheid aan jongen is geen receord, want er zijn zelfs nesten met tot wel 9 jonge vogels gevonden. De onderstaande broedtabel geeft  dit mooi weer:

Tekst en fotografie ©Jos Spijkerman , broedtabel via Marcel Boer