Biologiestudenten op bezoek.
Enige tijd geleden ontvingen we van biologiestudent Wout van der Heijde, het verzoek om een keer met Michiel en mij mee te mogen lopen bij een kastencontrole van onze kerkuilen.
Via Martine Rijk uit Assendelft, eveneens een biologiestudent en een toekomstige potential voor onze werkgroep, die twee jaar geleden hetzelfde verzoek had, hadden ze namelijk gehoord over deze mogelijkheid
Omdat zijn studiegroep aan de Hogeschool van Amsterdam , Lerarenopleiding Biologie, bezig was met een werkstuk en tevens een presentatie moest houden over de Kerkuil, leek hen dit een prachtige aanvulling in de praktijk op alle theoretisch verworven kennis.
Op dinsdag 31 mei ontvingen we Wout en zijn medestudenten Chantal Kramer en Maura van der Velden bij een van onze kasten, waarvan we wisten dat er een kerkuil broedsel in zat.
Op 10 april hadden we namelijk bij een controle mamma kerkuil en minstens drie eieren aangetroffen. Bij een broedperiode van ongeveer 30 a 35 dagen, hadden we grote kans om vandaag jongen aan te treffen, als de eieren tenminste bevrucht waren geweest.
Samen met Anita van onze werkgroep, die de foto’s voor haar rekening zou nemen, keken we gespannen toe toen Michiel de ladder op klom en de kast opende. Zijn blije gezicht verraadde dat we succes hadden.
Er zaten maar liefst 4 jonge kerkuilen plus een moeder in. Het oudste jong was ongeveer drie weken, hetgeen exact overeenkomt met de broedtabellen die we hanteren.
Nadat Michiel het grootste jong uit de kast naar beneden had gehaald, konden de studenten zich vergapen aan de schoonheid van dit diertje. Hoewel het nog in zijn dons kleed zat, konden we al heel goed de ontwikkelende verenspoelen waarnemen, alsook de hartvorm van het gezicht. Ook de klauwen werden met bewondering bekeken. Al snel na de geboorte bereiken die de uiteindelijke grootte.
Omdat we het jong niet te lang uit de kast wilden laten, hebben we, na het nemen van enkele foto’s hem of haar weer snel teruggeplaatst. (voor de kritische lezer: aan dit soort wensen voldoen we in uitzonderingsgevallen. In dit geval t.b.v. wetenschappelijk onderzoek, c.q. onderwijs aan universitair opgeleiden)
Steeds valt weer op hoe verrast, blij en enthousiast bezoekers bij ons reageren als ze dit mooie dier mogen zien en even vasthouden. Zeker deze betrokken biologiestudenten waren een mooie ervaring rijker.
Onder de belofte dat we ze zouden uitnodigen als de jongen geringd gaan worden, vertrokken ze enthousiast weer huiswaarts, terwijl wij onze kastencontrole vervolgden, waarbij we nog enkele broedsels van de Torenvalk ontdekten.
Al met al een bijzonder leuke en geslaagde avond.
Tekst: Rein Beentjes Foto's: Anita van Dort
Vanmiddag was er afgesproken bij een boerderij in de Wijdewormer om de jonge steenuilen uit de aldaar aanwezige kast te gaan ringen en bij aankomst bleek de boer in kwestie ook nog wat andere mensen uitgenodigd te hebben om het schouwspel van dichtbij mee te komen maken. Ook veel kinderen waren hierbij aanwezig en dat is altijd leuk.
Na het plaatsen van de uitvliegprop kon Ron rustig de 5 jonge Steenuiltjes uit de kast halen en meenemen naar beneden, alwaar de toeschouwers al stonden te wachten op het jonge grut.
Eenmaal beneden zijn de uiltjes uit de transportzakjes gehaald en in de lege koffer geplaatst, zodat ze vanuit die plek 1 voor 1 gepakt kunnen worden om te worden gewogen, opgemeten en van een ring te worden voorzien.
Ondertussen was ook Jurrian gearriveerd om Ron te assisteren met het ringen en met de kids in een kring er om heen kon het feest gaan beginnen.
Na het ringen van de jonge uil ging deze via de groep rond en terug naar de koffer naast Jurrian, zodat ze na het ringen alle 5 weer terug gezet konden worden in de kast.
Ondertussen konden de aanwezige kinderen 5 namen voor de jonge uilen verzinnen en zo kregen de jonkies ieder een eigen naam toegewezen en konden de kinderen ook meteen vragen stellen aan Ron en Jur.
Alle 5 zijn nu geringd en gaan weer terug de nestkast in en Ron heeft ook meteen wat extra voer erbij gelegen in de kast, zodat ze meteen wat kunnen eten als de stress weer verdwenen is.
Na deze geslaagde ringronde is het nu wachten op de volgende nesten die geringd kunnen gaan worden.
Tekst en foto's: Jos Spijkerman
Hallo allen,
Op 30 april het eerste broedinventarisatierondje potentiele bezette steenuilkasten in de Wijdewormer, hierna WW, gedaan om te kijken hoe het daar binnen is gesteld.
Dus nog niet alle kasten zijn al bekeken, maar in de helft van de kasten zit een spreeuw te broeden dus die kan ik makkelijk overslaan. Mijn voorgevoel van de afgelopen maanden is helaas werkelijk geworden.
Van de kasten die normaal gesproken altijd wel goed waren voor een broedpaar, daarvan waren er een aantal leeg en recentelijk helemaal niet bezet geweest. Tijdens mijn rondes, vanaf januari tot nu, zag ik dan ook al geen steenuil rond de kast of in de boom, dus dat gaf mij al een vervelend onderbuikgevoel. In één nestkast lag een dood vrouwtje en het mannetje zat daar met twee eieren, wat dus kansloos is. Ook veel éénlingen op erven die roepend ( info volgens de bewoners) om aandacht vragen en zo dus een ( nieuwe ) partner willen lokken(?). Waar is dan die andere steenuil gebleven?
Wat is er gebeurd de afgelopen maanden in de WW? Te nat, te koud, te weinig voedsel? Waar zijn de uilskuikens van verleden jaar gebleven?
Allemaal dood vóór de winter, of de Beemster of Purmer in gevlucht? Niet één steenuil uit 2015 terug gevonden in de WW en dat gebeurt zelden. Ik pieker mij suf, maar weet het even niet. Van de 8 broedparen van verleden jaar zijn er nu nog maar 4 over, waarvan ik weet dat één broedsel onbevruchte eieren oplevert. Dus er zijn maar 3 setjes die mogelijk uilskuikens krijgen. En zelfs dat is geen zekerheid. Hopelijk gaat er nog een stel beginnen met de eileg, maar ik heb eerlijk gezegd zo m’n twijfels.
Die kneuterbolletjes blijven mij echter verbazen, daarom zal ik de komende weken extra alert zijn. Als het zo blijft dan zijn we qua broedpaar steenuilen echter weer terug bij af en op het niveau van het jaar 2004!, toen ik met het project “ Steenuil Wijdewormer” ben gestart. En dat is wel even diep slikken geef ik eerlijk gezegd toe. De intentie om 10 broedpaar in de WW te krijgen is dan helemaal toekomstmuziek, omdat het allemaal zo bewerkelijk is. Maar….. we geven het niet op en gaan gewoon weer door. Om toch niet helemaal in mineur te eindigen…. Een bekende dame steenuil zat op maar liefst 6! eieren en als dat uilskuikens worden is dat wel een WW record.
Afwachten dus maar weer….
Afgelopen weekend een tweede controle gedaan van de steenuilkasten en er is geen ander resultaat ontstaan ná de eerste controle, dus dat was opnieuw een tegenvaller…. Het wordt dus sowieso een heel matig jaar wat de productie van jonge steenuilen betreft in de WW
Groet Ron
Door brandstichting gewonde kerkuil moet lang revalideren
OPGLABBEEK - In de stal met Livarvarkens in Echt die afgelopen vrijdag na brandstichting uitbrandde woonde ook een kerkuilenechtpaar. Het vrouwtje is door de vuurhaard ernstig gewond geraakt aan haar vleugels. De revalidatie gaat lang duren, aldus het Natuurhulpcentrum Opglabbeek, waar het gewonde dier heen is gebracht. De vader werd later nog in de buurt gezien, hij is waarschijnlijk tijdig uitgevlogen.
De nestkast van deze kerkuilen hing heel dicht bij de brandhaard bij de kloosterboerderij. De nestkast is tijdens de brand gesneuveld. De kloosterlingen vonden het vrouwtje gisterochtend verderop in de stal, verscholen in een hoekje. Slag- staartpennen waren weggebrand, laat een van hen weten. Haar poten waren verbrand en de overige veren bleken aangetast. Waarschijnlijk is het vrouwtje zolang mogelijk blijven zitten om haar nest te beschermen, en toen door de vlammen of hitte weggevlogen. ,,Op het allerlaatste moment heeft moederuil haar kroost in de steek moeten laten en is ze door de vlammenzee kunnen wegvliegen'', aldus het Natuurhulpcentrum.
Zaterdag 9 april zijn Rein, Michiel en Nico op pad geweest om de eerste 10 Kerkuil kasten te gaan controleren van dit seizoen en meteen al met succes!
Op 1 locatie vond men reeds een Kerkuil broedend op 3 eieren en een andere locatie al een broedse kerkuil, maar nog zonder eieren, maar die zullen er al snel gaan komen.
Deze eerste controleronde is eigenlijk al een maand eerder uitgevoerd als normaal, maar dit heeft te maken met al reeds binnenkomende melding elders uit het land van gevonden eieren.
De lente heerst!
foto © Nico Jonker
Sommige kasten hangen erg hoog en dan is het niet gemakkelijk om eerst het uitvliegschotje te plaatsen alvorens via de ladder omhoog te gaan klimmen om in de kast te kunnen gaan kijken.
De eerste berichten omtrent het aantal muizen in de natuur zijn bemoedigend, dus hopen we op een mooi broedseizoen.
In de winterperiode verzamelen we ook braakballen en die worden dan weer uitgeplozen en onderzocht op inhoud en zo kunnen we ook, per regio, zien welke muizensoorten daar voorkomen en wat er bij de uilen op het menu staat.
Bij 2 boeren zijn de braakballen verzameld door Rein tijdens de controles en meteen meegegeven met Nico voor onderzoek en dit met het volgende resultaat:
| Coördinaten | ||
| Boer | JvL | HWS |
| Plaats | ||
| Adres | ||
| Verzamelaar | Rein Beentjes | Rein Beentjes |
| Datum | 9-4-2016 | 9-4-2016 |
| Oud / Vers | vers | vers |
| Pluizer | Nico Jonker | Nico Jonker |
| Datum | 10-4-2016 | 10-4-2016 |
| Noorse Woelmuis | ||
| Veldmuis | 4 | 13 |
| Aardmuis | ||
| Rosse Woelmuis | ||
| Woelrat | ||
| Huisspitsmuis | 4 | 6 |
| Dwerspitsmuis | ||
| Bosspitsmuis | 4 | |
| Waterspitsmuis | ||
| Bruine rat | ||
| Bosmuis | ||
| Dwergmuis | 1 | 1 |
| Huismuis | ||
| Mol | ||
| Vogel | ||
| Totaal | 13 | 20 |